گزارش کاراموزی اداره برق استان زنجان

گزارش کاراموزی اداره برق استان زنجان در 55 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست

عنوان                                                صفحه

 

تاریخچه تاسیس شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان         1

فرایند عمل در سیستم حسابداری شرکت برق استان زنجان           2

پارامترهای مهم در طراحی پست ها و انتخاب تجهیزات          4

هماهنگی عایقی                             6

شین و شینه بندی                           7

فواصل زمین كردن نقطه نوترال و سیستم زمین                 9

هدف از ایجاد یك سیستم زمین                    10

بررسی ولتاژهای مجازی برای ایمنی در پست                11

برقگیر                                    13

ترانسفورماتور                                15

ترانسفورماتور ولتاژ                             18

رله های جهت دار برای خطاهای زمین                     22

سیستم حفاظتی خطای عملكرد كلید                     25

حفاظت ترانسفورماتور                             27

اعتبار                                   34

تهیه وتصویب بودجه                            35

اجرای بودجه                                 37

حسابداری انبار                                                                               38

نوع محاسبه قیمت كالاها                        43

پیش بینی موجودی                               44

دفتر داری                                 49

حسابداری تاسیسات                              50

حساب تاسیسات برق مشغول به کار101                53

برکناری تاسیسات                              54

تاریخچه تاسیس شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان :

شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان در تاریخ 1/1/1372 با101 مگاوات پیک بار و136259 مشترک عملا از شرکت برق منطقه ای زنجان منفک گردیده و در حال حاضر دارای 16شهر ، 16 بخش و46 دهستان می باشد که در سال85 با3/376 مگاوات پیک بار 253342 مشترک وتعداد 4844 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 872 مگا ولت امپر وبا 6591 کیلومتر طول شبکه 20 کیلو ولت هوایی و زمینی وبا 4444 کیلومتر طول شبکه فشار ضعیف هوایی وزمینی و904روستای برقدار خود ادامه می دهد

وضعیت تامین برق شهرستان زنجان :

اولین نیروگاه زنجان درسال1320 توسط بخش خصوصی شرکت سهامی برق خمسه با یک دستگاه دیزل ژنراتور 115 اسب بخار اغاز بکار نمودو به تدریج 4 دستگاه دیگر با قدرتهای  90  ، 575  ،  630  ،  1200  اسب بخار به نیروگاه اضافه ومورد بهره برداری قرار گرفت وبالاخره در سال 1348 تاسیسات فوق تحویل برق تهران شده وبه شبکه سراسری وصل گردید . در حال حاضرشهرستان زنجان دارای 1718 پست هوایی وزمینی با قدرت حدود 374 مگاولت امپروحدود1722 کیلومتر طول شبکه KV20  هوایی وزمینی و1704 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی وزمینی ، شهرستان ماهنشان دارای 404 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 37 مگا ولت امپر وحدود 796 کیلومتر طول شبکه KV20 هوایی و زمینی و404 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی و زمینی ، شهرستان طارم دارای 386 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 37 مگاولت امپر و حدود 464کیلومتر طول شبکه KV20 هوایی وزمینی و261 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی وزمینی وشهرستان ایجرود دارای 201 پست هوایی وزمینی با قدرتی حدود 24 مگا ولت امپر وحدود 458 کیلومتر طول شبکه KV20  هوایی وزمینی و225 کیلومتر طول شبکه ضعیف هوایی وزمینی می باشد .

فرایند عمل در سیستم حسابداری شرکت برق استان زنجان :

بودجه شرکت برنامه مالی شرکت است که برای یک سال مالی تهیه وحاوی پیش بینی اقلام درامد وسایرمنابع تامین اعتبار وبراورد هزینه ها برای انجامفعالیت ها ، اجرای طرح ها وعملیاتی است که منجر به حصول هدفهای شرکت می شود .

سال مالی از اول فروردین ماه هر سال شروع ودراخراسفند ماه همان سال پایان می یابد به استثنای سال اول که از تاریخ تشکیل شرکت شروع ودراخراسفندهمان سال خاتمه می یابد .

درامد شرکتها وسایر منابع تامین اعتبار شرکت عبارت است از کلیه وجوه دریافتی مشروحه زیرکه دربودجه شرکت تحت عنوان درامدهاوسایرمنابع منظورمی گردد :

الف) وجوه دریافتی بابت توزیع یا فروش برق

ب) وجوه دریافتی بابت نگهداری شبکه روشنائی معابر یا ابونمان برای نگهداری

تاسیسات برق ( از مشترکین )

ج) وجوه دریافتی از مشترکین بابت حق انشعاب برق وهزینه های نیرورسانی وهزینه مشارکت ( نسبت به سهم بخش توزیع )

د) وجوه دریافتی از سایر منابع

ه) وجوه حاصله از سرمایه گذاری یا مشارکت در سایر شرکتها

و) وجوه حاصله از انجام خدمات فنی برق  ( عیب یابی  - تعمیرات و...)

4- هزینه های شرکت عبارت است از پرداختهایی که به صورت قطعی به ذینفع درقبال کار ، خرید وتعهد ویا به عنوان کمک وهر عنوان دیگری که دربودجه شرکت منظور شده است صورت می گیرد وبه طور کلی هزینه ها را می توان به 2دسته تقسیم کرد:

الف ) هزینه های جاری

ب) هزینه های سرمایه ای

شاید بتوان مساله تشخیص وتفکیک هزینه های سرمایه ای و جاری را از مهمترین مسائل حسابداری شناخت زیرادراین زمینه قاعده وضابطه روشنی نیست.

در شرکتهای توزیع نیروی برق طبق ایین نامه مالی داخلی خود هزینه ها را به 5

بخش تقسیم نموده اند :

الف) هزینه های خرید

ب) هزینه های توزیع وفروش انرژی

ج ) هزینه های عمومی واداری

چ)هزینه های سرمایه گذاری وتوسعه

ح) هزینه هایی که در اداره نیروگاه های دیزل وگازی محلی یا شبکه های توزیع

بر حسب قرارداد های منعقده انجام می شود .

عبارت است از تعیین وانتخاب کالا وخدمات وسایر پرداختها که تحصیل یا انجام انها برای نیل به هدف های شرکت ضروری است.

پارامترهای مهم در طراحی پست ها و انتخاب تجهیزات:

در طراحی پستها باید پارامترهای مختلفی را در نظر گرفت.چند پارامتر مهم در زیر آمده است.

الف:شرایط محیط:این عوامل نقش مهمی در طراحی ها دارند و عمدتاً عبارتند از:

1.درجه حرارت حداكثر محیط:بطور كلی تحت تأثیر دو درجه حرارت می باشد:

الف:محیط   

ب:گرمای حاصل از تحت ولتاژ قرار گرفتن و این دو مقدار باید ثابت باشند.

2.درجه حرارت حداقل:دستگاه باید بتواند در كمترین درجه حرارت محیط كار كند.

3.ارتفاع از سطح دریا:با افزایش ارتفاع چگالی هوا كم شده و مقدار ولتاژ شكست هوا برای یك فاصله مشخص كمتر می شود.

4.مقدار یخ:دستگاهها باید مقاومت مكانیكی در مقابل یخ های زمستان را داشته باشند.

5.سرعت باد:سرعت باد در محل یك پست باید در طراحی تجهیزات و اتصالات مورد توجه قرار گیرد.

6.زلزله:وسایل باید با توجه به اطلاعات در مورد زلزله طراحی شوند و تهیه گردند.

7.مقدار آلودگی هوا:شامل گرد و غبار و املاح موجود در هواست،كه برای تعیین سطح ایزولاسیون مورد توجه قرار می گیرد.

8.تعداد صاعقه

ب:اطلاعات الكتریكی مبنا:

1.ولتاژ الكتریكی مبنا: (ولتاژ نامی) و ولتاژ حداكثر كار:

ولتاژ نامی یكی از مشخصه های فنی یك دستگاه و اصلی ترین مشخصه یك پست بوده و ولتاژ نامی عبارتست از ولتاژ دائمی كار یك پست می باشد و به عوامل فنی مختلفی بستگی دارد.

ولتاژ حداكثر كار عبارتست از : حداكثر ولتاژ نامی كه امكان بوجود آمدن آن در شرایط عادی وجود داشته باشد.

2.جریان نامی:

عبارتست از جریانی كه از یك دستگاه در حالت كار عادی آن عبور می كند.

3.جریان اتصال كوتاه:تعیین جریان اتصال كوتاه در یك پست جهت طراحی آن و انتخاب تجهیزات بسیار مهم است.باید توجه داشت كه سطح اتصال كوتاه در یك پست با توجه به تغییرات و با توسعه شبكه تغییر می نماید.و دارای دو اثر حرارتی و اثرات نیروی حاصل ناشی از عبور جریان اتصال كوتاه می باشد.

4.فركانس:مقدار استاندارد فركانس 50 و 60 هرتز می باشد كه در ایران 50 هرتز است.

5.سیستم اتصال فازها:تولید و انتقال انرژی در شبكه بصورت سه فاز انجام می گیرد و پست های فشار قوی نیز بصورت سه فاز ساخته می شوند جهت سهولت تشخیص فازها از یكدیگر آنها كد گذاری می شوند.

6.سطح ایزولاسیون یا سطح عایقی تجهیزات:

مقدار قدرت تحمل اضافه ولتاژهای دائم و موقتی و زودگذر توسط تجهیزات را سطح عایقی یا سطح ایزولاسیون می گویند.

هماهنگی عایقی:

شامل انتخاب قدرت عایقی برای تجهیزات سیستم است كه بتواند در مقابل اضافه ولتاژهای شبكه مقاومت كند، كه مقدار تحمل را سطح عایقی یا Bil گیوند و هرچه از نظر سطح عایقی پایین تر باشد مقرون به صرفه تر هستند.اصولاً دو روش برای تعیین سطح عایقی بكار برده می شوند.

1.روش قراردادی        2.روش آماری

كه هر كدام دارای روشهای فنی خاص خود می باشند.

دو نوع سطح عایقی موجود می باشد:1.خارجی      2.داخلی

اضافه ولتاژهای بوجود آمده در شبكه معمولاً به سه دسته تقسیم می شوند:

1.بر اثر فركانس:كه سه حالت دارد:

1.اثر فرانتی     2.پدیدة رزونانس       3.اتصالی فاز به زمین

2.ناشی از كلید زنی:در تمام حالات عملكرد كلید بوجود می آید و 2 تا 4 برار ولتاژ نامی می باشد.

3.ناشی از رعد و برق

در هماهنگی عایقی اضافه ولتاژهای فوق اصولاً به علت اینكه آنها تعیین كنندة رنج برقگیرها و همچنین سطوح وسایل حفاظتی هستند در نظر گرفته می شوند.

جهت تأمین سطوح عایقی و انتخاب برقگیر برای هر رنج و هر اندازة ولتاژ خاص استانداردهایی وجود دارد كه از آنها جهت طراحی استفاده می گردد كه این استانداردها به عوامل مختلفی بستگی دارد.البته ارتفاع نیز سهم مهمی در تعیین سطح عایقی دارد.

شین و شینه بندی:

شینه بندی عبارتست از چگونگی ارتباط الكتریكی فیلدهای مختلف كه دارای یك سطح ولتاژند.مثلاً تمام ترانسفورماتورها و هادی های موجود در پست تبدیل كه دارای ولتاژ مساوی هستند توسط یك هادی بهم وصل می شوند كه این هادی را شین گویند.در روی این شین انرژی مولدها و یا مبدلها و یا هر دو بهم می پیوندند و از روی آن بطور مستقیم و یا پس از تبدیل به مصرف كننده ها و یا نقاط دیگر هدایت می شوند در واقع شین عبارتست از وسیلة جمع و پخش انرژی در واحد زمان.

.رله افت ولتاژ تأخیری:

این رله ولتاژی است كه زمان قطع آن تابع اختلاف سطح الكتریكی می باشد و هرچه افت ولتاژ بیشتر باشد زمان قطع كوتاهتر می گردد.رله افت با یك تأخیر زمانی فرمان قطع مدار را می دهد و اگر زمان تأخیر سپری نشده باشد و ولتاژ به حد نرمال برسد از دادن فرمان خودداری می كند.

 

 

2.رله افت ولتاژ زمانی:

اصول كار این رله شبیه رله افت ولتاژ تأخیری است با این تفاوت كه این مدار به یك عضو زمانی نیز مجهز می باشد.

رلة اضافه ولتاژ:

رله فوق به منظور آزمایش تجهیزات،مدارات حفاظتی تنظیم كننده های ولتاژ،آزمایش ترانسفورماتورها،یكسو كننده ها،كنترل كننده ها و غیره بكار می رود.

طرز كار آن بدین صورت است كه:

ولتاژ 100 و 200 بوسیله ترانسفورماتور تبدیل به ولتاژ كوچكتر گردیده و بوسیله یكسو كنندة پل ، یكسو می شود.این ولتاژ یكسو شده به دو مقایسه كنندة ولتاژ اندازه گیری K1 و K2 می رسد.چنانچه سطح ولتاژ از ولتاژ تنظیم بیشتر باشد.مقایسه كنندة K1 عمل نموده و با در نظر گرفتن زمان T،تریگر،سیگنال S كه بیان كنندة اولین مرحله حفاظت است،روشن می شود.

و چنانچه ولتاژ به مقدار تنظیمی نرسیده،واحد قطع كنندة I1 عمل می كند و مرحلة دوم حفاظت با قطع كلید انجام می گیرد.

چنانچه ولتاژ از سطح تنظیمی برای مقایسه كنندة K2 بیشتر شود واحد تریگر قطع كنندة I2 عمل كرده و فرمان قطع را صادر می كند برای هر مرحله قطع سیگنالی روشن می شود.می توان عمل Reset را برای هر دو فرمان K1 و K2 انجام داد.

سیستم حفاظتی خطای عملكرد كلید:

در مواقعی كه خطا اتفاق می افتد و یكی از حفاظتهای پست عمل می كند گاهی اوقات ممكن است كلید مربوطه به هر علتی ، از قبل پایین بودن فشار روغن،گاز و یا خرابی مكانیزم قطع و وصل و غیره فرمان قطع نگیرد و باز نشود برای پیشگیری از این موضوع سیستم حفاظتی انجام شده و كلیدهای دیگری بلافاصله باز می شوند تا قسمت خطا از سیستم ایزوله گردد.پس هر حفاظتی كه تعبیه گردد باید در صورت عمل نكردن یكی از كلیدها،كلیدهای خاص دیگری را باز نماید.

رله وصل مجدد خودكار Auto Reclosing Relay

اكثر اتصال كوتاههایی كه بر روی خطوط انتقال بوجود می آید گذرا بوده و پس از مدت كوتاهی از بین می روند بنابراین قطع نمودن این خطوط بطور كامل لازم نبوده و بهتر است فرصت دوباره ای به سیستم داده شود.وصل مجدد سیستمی است كه پس از وقوع خطا و باز شدن كلید مربوطه پس از طی مدت كوتاهی كلید را بسته و اگر باز هم خطا بر روی خط بود آنگاه دوباره فرمان باز شدن به كلید داده می شود.

این رله هم یك فاز و هم سه فاز می تواند عمل خود را انجام دهد.رله های وصل مجدد دارای دو زمان می باشند.

1.زمان مرده:زمانی كه اتصالی تكفاز با زمین رخ می دهد كلید مربوطه به آن فاز محل اتصال را از مدار خارج می كند.در حین قطع شدن كلید مربوطه فرمان وصل به رله Reclose داده می شود تا اگر احیاناً اتصال كوتاه گذرا بوده باشد قسمت از مدار خارج شده وارد مدار گردد زمانی طول خواهد كشید تا فرمان وصل توسط رله وصل مجدد صادر شود این زمان مربوط به زمان عملكرد كلید،مدت زمان خاموش شدن جرقه كه حدود 2 تا 3 سیكل طول می كشد.خنك شدن روغن،زمان شارژ شدن فنرهای مكانیزم عمل كنندة كلیدها می باشد.كل این مدت زمان بین 1 تا 5/1 ثانیه طول می كشد و پس از این مدت زمان است كه وصل مجدد توسط رله Reclose داده می شود.این زمان را زمان مرده نامند.

2.زمان فرمان قطع مجدد:

پس از زمان مرده فرمان وصل توسط Reclose داده می شود.حال اگر اتصالی برطرف شده باشد كلید بصورت وصل باقی می ماند و اما اگر اتصالی برطرف نشده باشد پس از یك زمان مشخص كه این زمان را بر زمان جابجای روغن در كلید،خارج شدن هوای یونیزاسیون محیط اتصالی و خنك شدن محفظة آرك می باشد رله دیستانس فرمان قطعی سه پل كلید را می دهد.زمان فوق بین 1 إلی 3 ثانیه طول می كشد در این حالت رله وصل مجدد قفل می شود.باید توجه داشت كه اگر در این مدت اتصالی قبلی برطرف شده باشند و یك اتصالی جدید رخ داده باشد باز هم رله دیستانس فرمان قطع سه پل كلید را می دهد ولی اگر اتصالی جدید بعد از زمان Reclose باشد عمل وصل مجدد بار دیگر انجام می گیرد.

حفاظت ترانسفورماتور:

برای اینكه به بررسی حفاظت ترانسفورماتور بپردازیم بد نیست كه موارد زیر را در نظر بگیریم:

1.ترانسفورماتورهای انتقال دارای دو نوع حفاظت بوده كه عبارتند از:

الف:حفاظتهای نصب شده روی بدنه ترانسفورماتور كه اصولاً حفاظت كنندة اتصالهای داخلی ترانس بوده كه ناشی از اضافه حرارت و یا ایجاد گاز می باشد كه این رله ها عبارتند از رله های بوخهلتس،رله درجه حرارت سیم پیچ و رله درجه حرارت روغن كه اصولاً این نوع حفاظتها پس از مقدار مشخص عمل می كنند.

ب:حفاظت ترانسفورماتور توسط حفاظت كننده های سریع كه اصولاً حفاظت های اصل ترانس می باشند و عبارتند از رله اضافه جریان های زمانی و رله افت امپدانس و رله های اضافه بار كوچك.

2.اتصالهای داخل ترانسفورماتور عبارتند از:

a:اتصال بین سیم پیچهای ترانسفورماتور و زمین

b:اتصال بین سیم پیچهای هر فاز

c:اتصال بین فازها

d:اتصال بین سیم پیچهای فشار ضعیف و فشار قوی.

3.از بین رفتن عایقهای ترانسفورماتور ناشی از عوامل زیر است:

الف:ناشی از افزایش حرارت در عایقها است كه بخاطر:

a:روغن ترانسفورماتور نتواند بخوبی به حركت خود ادامه دهد.

b:كمبود روغن ترانسفورماتور

c:عدم كار سیستم خنك كن ترانسفورماتور

d:از بین رفتن هسته ترانسفورماتور

e:افت فركانس شبكه

f:عبور جریان اتصالی در مدت طولانی.

G:اضافه بار ممتد و یا زیادتر از حد معقول

H:عدم سرویس بجا و تعویض بموقع ترانسفورماتور

ب:ممكن است عایق بطور ناگهانی و مستقیم از بین رود بخاطر:

a:اضافه ولتاژ

b:نیروهای دینامیكی ناشی از اتصال كوتاه

با توجه به اینكه ترانسفورماتورها مهمترین وسیلة توزیع و انتقال بوده و از نظر اقتصادی نیز بسیار گران می باشد بنابراین لازم است كه در نگهداری و حفاظت آن حداكثر كوشش مبذول گردد.بطوری كه یك ترانس قدرت بتواند بخوبی كار كند.