گزارش كاراموزی آزمایشگاه الكترونیك 1

گزارش كاراموزی آزمایشگاه الكترونیك 1 در 33 صفحه ورد قابل ویرایش

مقاومت :

برای خواندن مقدار مقاومت‌های كربنی از كدهای رنگی استفاده می‌كنیم به این ترتیب كه : رنگ اول و دوم را به صورت عدد و رنگ سوم را به صورت توان عدد ده در آنها ضرب می‌كنیم و رنگ چهارم بیانگر درصد خطا است.

درصد خطا (عدد چهارم) × عدد سوم10 × عدد اول و دوم = مقدار مقاومت

اگر رنگ چهارم طلایی بود 5% خطا و اگر نقره‌ای بود 10% خطا در نظر می‌گیریم و اگر رنگ چهارم نداشتیم خطا 20% است.

اگر رنگ سوم طلایی بود بین رقم اول و دوم ممیز می‌گذاریم ولی اگر رنگ سوم نقره‌ای بود، ممیز قبل از دو رقم قرار می‌گیرد.

1- خازن الكترولیتی : خازنهایی كه پایه‌های مثبت و منفی دارند.

برای تشخیص پایه‌های مثبت و منفی : اصولاً در این خازنها یك نوار رنگی در كنار پایة منفی وجود دارد یا پایه‌های مثبت بلندتر از پایه‌های منفی هستند. همچنین حداكثر ولتاژ هم روی آنها نوشته شده و ظرفیت‌شان برحسب mf نیز مشخص است.

2- خازن غیرالكترولیتی : این خازن‌ها به دو صورت خازن‌های عدسی و خازن‌های مكعبی در آزمایشگاه وجود دارند. این نوع خازن‌ها پایه‌های مثبت و منفی ندارند و ظرفیت آنها نیز معلوم است.

برای خواندن ظرفیت این نوع خازن، معمولاً عددی روی آنها نوشته شده است كه باید دو رقم اول را بنویسیم و به ازای رقم سوم صفر بگذاریم. این عدد ظرفیت خازن را برحسب پیكو فاراد نشان می‌دهد.

333               33000 pf

1 mf : 10-3 f

1 mf : 10-6 f

1 nf : 10-9 f

1 pf : 10-12 f
دیود :

در آزمایشگاه سه نوع دیود داریم:

1-LED : (در رنگهای مختلف) برای تشخیص آند و كاتد : چون این دیودها شفافند می‌توانیم اتصال داخل آنها ببینیم. خواهیم دید كه، اتصال میانی با دو عرض مشخص است، عرض بزرگتر آند و عرض كوچكتر كاتد است (تقریباً مانند یك فلش است) و عبور جریان نیز در جهت فلش است. (كاتد              آند)

دیود در حالت ایده‌آل هم‌ارز یك كلید است.

                                 كلید بسته                                      بایاس مستقیم

                                 كلید باز                                        بایاس معكوس

اگر این نوع دیود را به جریان متناوب وصل كنیم به علت عوض شدن جهت جریان به نظر می‌رسد این دیود روشن و خاموش می‌شود.

2- دیود زنر : این نوع دیود برای تثبیت ولتاژ استفاده می‌شود. در بایاس معكوس هنگامیكه پدیده بهمن اتفاق می‌افتد (در ولتاژ ثابت، جریان بالا می‌رود) این دیود تازه شروع به كار می‌كند. برای تشخیص آند و كاتد : یك طرف این دیود رنگ تیره‌ای دارد، این نوار كاتد است.

3- دیود معمولی : از دو جنس متفاوت ژرمانیوم و سلسیوم ساخته می‌شود. برای تشخیص آند و كاتد : در یك سمت آنها نوار رنگی وجود دارد كه كاتد است. اگر نوار رنگی بر روی این نوع دیودها وجود نداشت می‌توانیم با آزمایش آند و كاتد آنرا مشخص كنیم.
ترانزیستورها :

ترانزیستورها همگی سه پایه دارند. در كنار یكی از پایه‌ها یك زائده وجود دارد كه مشخص كنندة پایه امیتر است. به دو نوع NPN و PNP تقسیم می‌شوند.
صفحات برد بورد :

این صفحات از چهار تكه تشكیل شده‌اند. طبقات 1 و 4 مانند هم و طبقات 2 و 3 نیز مانند هم هستند.

طبقه 1و4 : روزنه‌ها در راستای طول با هم ارتباط دارند و در راستای عرض مستقل از هم هستند.

طبقه 2و3 : روزنه‌ها در راستای عرض با هم ارتباط دارند و در راستای طول مستقل از هم هستند.
منبع تغذیه :

1- منبع تغذیه DC : ولتاژ برحسب زمان مقدار ثابتی است.

این منبع یك قطب مثبت (قرمز) و یك قطب منفی (مشكی) دارد، به عنوان خروجی منبع و ورودی آن برق شهر است.

پیچ coarse برای تنظیم ولتاژ اعمال شده بر مدار و fine برای تنظیم دقیق ولتاژ بكار می‌رود و پیچ                   برای تنظیم جریان.

ولتاژ ماكزیمم 40v و جریان ماكزیمم نیز 4A برای این دستگاه وجود دارد.

2- منبع تغذیه AC : (سیگنال ژنراتور) ولتاژ برحسب زمان تغییر می‌كند.

با سه شكل موج مربعی، زیكزاكی و سینوسی در این منبع روبرو هستیم.

توانایی‌های سیگنال ژنراتور :

1- شكل موج را تغییر می‌دهد.

2- تنظیم دامنه و ولتاژ.

3- تنظیم فركانس.

خروجی دستگاه out put :

كلیدهای wave from : شكل تابع موج را تغییر می‌دهند.

منطقه آبی رنگ Range-Hz : محدوده تنظیم فركانس، به وسیلة پیچ تنظیم كه هر عدد نشان دهندة پیچ را در رنج آبی رنگ ضرب می‌كنیم، مقدار فركانس بدست می‌آید.

Amplitupe : تنظیم دامنه موج.
مولتی‌متر (آوومتر) : (اهم‌متر، ولتمتر، آمپرمتر)

پایة خروجی منفی با رنگ مشكی مشخص شده است (common) ، و پایه‌های خروجی مثبت با رنگ قرمز.

mA : خروجی میلی‌آمپر

m‌W : خروجی ولتمتر

10A : اندازه‌گیری حداكثر جریان 10A

محدودة Range : محدودة اندازه‌گیری سیستم بسته به اینكه خروجی پایه مثبت چیست.

محدودة Function :

dcv : متوسط ولتاژ جریان متناوب .

acv : هر جریان متناوب یك مقدار موثر دارد كه با زدن این كلید نشان داده می‌شود.

 

 


آزمایش شماره چهار : (مدارهای دیودی)

هدف : آشنایی با مدارهای دیودی برش و جهش.
مدارهای محدود كننده :

مداری كه می‌تواند بخشی از یك موج ورودی را حذف و بخشی از آن را عبور دهد. دیود در این مدار همانند كلیدی است كه تحت شرایطی وصل و تحت شرایطی قطع می‌شود.
برش سیگنال :

به وسیلة بعضی از مدارها می‌توانیم یك سیگنال را در سطوح خاصی قطع كنیم. ساده‌ترین مدار برش، مداری است شامل یك دیود، كه می‌تواند به صورت سری یا موازی در مدار استفاده شود، و برای تغییر سطح برش می‌توانیم از یك منبع تغذیه مستقیم استفاده كنیم.
جهش سیگنال :

مدارهای جهش، مدارهایی هستند كه در آنها یك سیگنال بدون آنكه تغییر شكلی در آن ایجاد شود به سطح خاصی جهش می‌كند و یا در سطح معینی مهار می‌شود كه این عمل توسط اعمال یك ولتاژ به مدار ایجاد می‌شود.
روش آزمایش :

1- مدار زیر را با دیود سیلسیوم و خازن الكترولیتی می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر دیود می‌گیریم و سیگنال موج خروجی را در اسیلوسكوپ مشاهده می‌كنیم. با تغییر رنج دستگاه اسیلوسكوپ از ac به dc خواهیم دید شكل موج خروجی به اندازة یك خانه در صفحه اسیلوسكوپ به سمت پایین حركت می‌كند. در نتیجه خازن در این مدار مانند یك ولت منفی dc عمل می‌كند. (پرش موج به سمت پایین)

 

 

 

2- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر دیود می‌گیریم و سیگنال موج خروجی را در اسیلوسكوپ مشاهده می‌كنیم. با تغییر رنج دستگاه اسیلوسكوپ از ac به dc خواهیم دید شكل موج خروجی به اندازة یك خانه در صفحه اسیلوسكوپ به سمت بالا حركت می‌كند. در نتیجه خازن در این مدار مانند یك ولت مثبت dc عمل می‌كند. (پرش موج به سمت بالا)

 

 

 

 

3- مدار زیر را با مقاومت 470k می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت می‌گیریم، خواهیم دید كه قسمت منفی موج خروجی برشی دارد. (قسمت منفی دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت منفی موج برش دارد.)

 

 

 

4- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت می‌گیریم، خواهیم دید كه قسمت مثبت موج خروجی برشی دارد. (قسمت مثبت دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی نیز قسمت مثبت موج برش دارد.)

 

 

 

5- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW  می‌گیریم، خواهیم دید كه قسمت منفی موج خروجی برشی دارد. (قسمت منفی دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت منفی موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را بالاتر ببریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شكل موج خروجی یك خط صاف خواهد شد.

 

 

 

 

6- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW  می‌گیریم، خواهیم دید كه قسمت مثبت موج خروجی برشی دارد. (قسمت مثبت دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت مثبت موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را بالاتر ببریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شكل موج خروجی همانند شكل موج ورودی (سینوسی) می‌شود.

 

 

 

7- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW  می‌گیریم، خواهیم دید كه قسمت منفی موج خروجی برشی دارد. (قسمت منفی دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت منفی موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را پایین بیاوریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شكل موج خروجی یك موج سینوسی می‌شود.

 

 

 

8- مدار زیر را می‌بندیم. ولتاژ ورودی را با شكل موج سینوسی به مدار اعمال می‌كنیم و خروجی مدار را از دو سر مقاومت 220kW  می‌گیریم، خواهیم دید كه قسمت مثبت موج خروجی برشی دارد. (قسمت مثبت دیود به مقاومت متصل است و در موج خروجی قسمت مثبت موج برش دارد.) با تغییر ولتاژ می‌توانیم سطح برش را پایین بیاوریم. اگر ولتاژ را خیلی بالا ببریم شكل موج خروجی یك خط صاف خواهد شد.