گزارش کاراموزی طرح كنترل آلودگی صوتی در خطوط صافكاری سال بدنه سازی شركت ایران خودرو

گزارش کاراموزی طرح كنترل آلودگی صوتی در خطوط صافكاری سال بدنه سازی شركت ایران خودرو در 16 صفحه ورد قابل ویرایش

طرح كنترل آلودگی صوتی در خطوط صافكاری سالن بدنه سازی شركت ایران خودرو

با توجه به وجود نویز آزار دهنده در خطوط كانوایر صافكاری در اثر عملیات سنگ زنی و چكش كاری دستی توسط اپراتور و به منظور بهبود وضعیت ارگونومی از نظر شرایط محیطی و با توجه به آمار آسیبهای شنوایی و گزارشات صدا سنجی در سالن های مشابه، تصمیم به بررسی و كاهش آلودگی صوتی در محدوده خطوط فوق الذكر اتخاذ  گردید.

روش تحقیق عبارتست از:

    اندازه گیری صدا و آنالیز فركانسی آن.
    انتخاب مواد جاذب صوت با توجه به آزمایشات تعیین ضرب جذب.
    محاسبه ضریب جذب دیواره های موجود.
    بررسی نحوه افزایش سطوح جذبی دیواره ها .

یافته های این تحقیق نشان داد كه:

1.  میزان تراز فشار صوتی در فاصله 5/1 متری از بدنه در حال صافكاری بین 100 تا 105 دسی بل قرار دارد و همچنین آنالیز فركانسی اكتاوباند مشخص نمود كه تراز بشار صوت در محدوده فركانسی 500 تا 8000 هر تز به میزان 10 دسی بل بالاتر از حد مجاز (85 دسی بل) قرار دارد.

2.  ماده جاذب، تایل اكوستیك با ضریب جذب متوسط 79/0 شامل دو لایه فوم پلی اورتان، پانل پشم سنگ و رویه MDF انتخاب گردید.

    میزان سطح جذبی دیواره های موجود قبل از اعمال تغییرات برابر526/71 سابین متر مربع محاسبه شد.

4.  افزایش سطح جذبی دیواره ها از طریق كاهش سطح شیشه خور و دوجداره نمودن آنها و مچنین ایجاد دیواره فوقانی با زاویه 45 درجه انجام گردید.

مقدمه و اهداف:

            با توجه به اینكه یكی از معضلات اساسی بهداشتی صنایع كشور خصوصا صنایع فلزی مساله سر و صدا (Noise ) می باشد و با در نظر گرفتن تاثیرات و عوارض مخرب آن روی سیستم شنوایی و سایر اندامها تصمیم به اجرای طرح كنترل و كاهش صدا در خطوط صافكاری شركت ایران خودرو گرفته شد.

          بر اساس اندازه گیری و ارزشیابی (Noise ) در خطوط كانوایر صافكاری محصولات پژو 405 و 206 و سمند در سالن بدنه سازی شماره 2 مشخص گردید كه در خطوط مذكور فرآیندهای سنگ زنی و چكش كاری دستی توسط كارگران در طول خط انجام می گیرد. در اثر اجرای این فرآیندها محیط كار دارای‌ (Noise ) آزار دهنده می باشد كه آ نالیز فركانسی و صداسنجی انجام شده در خط صافكاری مشخص نمود كه در فاصله 5/1 متری از اطراف بدنه در حال صافكاری تراز فشار صوتی (SPLA ) بین 100 تا 105 دسی بل قرار دارد كه بطور متوسط 20 دسی بل از حد مجاز قابل قبول بالاتر است. همچنین آنالیز فركانسی اكتاوباند مشخص نمود كه تراز فشار صوت در محدود فركانس 500 تا 8000 هر تز بطور متوسط 10 دسی بل بالاتر از  حد مجاز قرار دارد.

          از نكات حائز اهمیت این طرح عدم اجرای طرح مشابه در دیگر سالنهای شركت ایران خودرو می باشد.

روش انجام كار:

            با شناخت سر و صدای خطوط صافكاری و با توجه به ویژگیها و مشخصات فضای خطوط كانوایر صافكارسی سالن بدنه سازی شماره 2 پیشنهاد ایجاد سطوح جاذب در اطراف خط صافكاری مطرح گردید تا از بازتابهای صوتی در خط صافكاری كاسته شده و با ایجاد یك دیوار تركیبی (جاذب – مانع) ضمن كاهش بازتابها از انتقال نویز به دیگر نقاط كارگاه جلوگیری شود. از نظر تئوری، طرح پیشنهادی یكی از روشهای Passive Noise Control  می باشد كه همان كنترل سر و صدا در مسیر انتشار می باشد.

          در خط صافكاری امواج صوتی منتشر شده به قسمتهای مختلف محیط برخورد كرده، بازتاب پیدا می كنند كه در این طرح با استفاده از مواد جاذب بازتاب صدا كنترل می گردد. همچنین با تركیب دیوار جاذب با موانع صوتی از عبور سر و صدا از یك نقطه به محیط مجاور جلوگیری می گردد كه در واقع موثر ترین راه كنترل صدا در مسیر انتشار، استفاده توام جاذب و مانع صوتی است.

          در وضعیت موجود دیوار جداكننده خط صافكاری از جنس فلز و شیشه است كه نقش بازتاب دهنده امواج را دارد. این دیواره به ارتفاع حدود 250 سانتیمتر است كه ارتفاع قسمت فلزی (پائینی) 120 سانتیمتر و ارتفاع قسمت شیشه (بالائی) حدود 130 سانتیمتر است. طرح شامل حذف سطوح فلزی دیواره و جایگزینی آن با یك جاذب فیبری مناسب و اصلاح قسمت شیشه ای دیوار است.

          عملیات تولیدی در خط صافكاری سبب تولید نویز با فركانس بالا می شود كه برای تمام افراد خط ایجاد مزاحمت می كند. لذا طرح استفاده از پانل پشم سنگ به ضخامت 8 سانتیمتر با چگالی 80 كیلوگرم بر متر مكعب پیشنهاد گردیده كه این جاذب فیبری صدا دارای مشخصات زیر است:

1. تا دمای 850 در جه سانتیگراد مقاومت دائم دارد و در مقابل شعله آتش مقاوم است.

2. ضریب رسانایی عایق پشم سنگ 03/0 كیلوكالری بر متر درجه سانتی گراد ساعت می باشد.

3. پشم سنگ از نظر شیمیایی خنثی بوده لذا باعث خوردگی سطح فلز نمی شود.

4.پشم سنگ به دست آسیب نرسانده و متداولترین نوع عایق بدون عارضه جانبی است.

          به منظور كنترل سر وصدای خط كانوایر صافكاری سالن شاتل در كنار خط كانوایر ایجاد دیوار تركیبی جاذب و مانع سر و صدا ضروری بنظر می رسد. این دیواره از مواد زیر به ترتیب از خارج به داخل ساخته می شود:

الف) پوشش خارجی دیواره ورق شادولاین

ب) دو لایه پلی اورتان به ضخامت 2 میلی متر

با توجه به موارد ذكر شده لازم است تا بهترین روش جهت كنترل صدا اجرا شود. اینرو روشهای زیر مورد اجرا قرار گرفتند.

1.  حذف مولد صدا: نظر به ماهیت غملیات صافكاری و لزوم استفاده از ابزارهای بادی عملاً امكان حذف یا تغییر ابزار وجود ندارد. لذا این روش منتفی می باشد.

2.  محصور كردن ناحیه مولد صدا: در اطراف خطوط صافكاری مورد بحث دیوارهایی با ارتفاع 250 سانتیمتر و بطول دیواره 74 متر در دو طرف وجود دارند كه ارتفاع 130 سانتیمتر از دیواره شیشه خور می باشد. بهترین روش مسقف نمودن ناحیه و نیز بستن طرفین خطوط می باشد ولی بعلت مشكلات تهویه و نیز ورود و خروج بدنه از ابتدا و انتها خط، امكان  اعمال تغییرات مذكور وجود ندارد.

    استفاده از دیوارهای جاذب صوت با ضریب جذب مناسب.

بر اساس طرح پیشنهادی با تغییر مصالح و استفاده از مصالح پیشنهادی سطح جذبی هر دیوار 6/2 برابر افزایش می یابد كه از این طریق می توان پیش بینی نمود بازتاب صوتی از محدوده فركانس های 800 تا 1000 هر تز در فضای بین خط و دیوارها بطور متوسط 7 تا 10 دسی بل و در فضای بین دو خط صافكاری بین 6 تا 4 دسی بل كاهش یابد كه این كاهش در اثر جذب بازتابهای صوتی ناشی از دیواره های جاذب خواهد بود.

 


     

 

نتایج:

            آنچه در ادامه خواهد آمد پروژه های انجام شده در زمینه بهبود ایستگاههای كاری در زمینه های مختلف می باشد.

1-   نگهداری و حمل مواد:

1-1-     بهبود ریل كانوایر خط ماشین كاری سر سیلندر از طریق ساخت داكت براده و

         شیب طبیعی برای حركت سر سیلندر به ایستگاه بعدی بدون نیاز به مصرف انرژی

        انسانی

1-2-     تصحیح چیدمان سر سیلندر خام در پالتهای مخصوص به منظور سهولت تخلیه 

2-             ابزار دستی:       

2-1- طراحی و ساخت و دستگیره های كالامپینگ مناسب برای كلیه دستگاههای خط ماشین كاری مانی فولد اگزوز

2-2- طراحی و ساخت فیكسچر مونتاژ سه راهی بنزین پژو

2-3- طراحی و ساخت محافظ الكترود اسپارك در واحد تعمیرات سیلندر

3-             بهبود Posture

3-1-     ساخت سكو برای پالتها سر سیلندر خام جهت بهبودPosture

3-2-     تصحیح چیدمان میل لنگ های ارسالی به كارخانه جهت بهبودPosture

4-             كنترل مواد و عوامل خطرناك:

4-1-     طراحی و ساخت داكت براده برای هدایت براده ها در دستگاه 4 خط ماشین كاری مانی فولد اگزوز

4-2-     طراحی و ساخت سر پوش مناسب برای جعبه های ابزار آلات در خط ماشین كاری

4-3-     طراحی و ساخت گلویی اگزوز با 4 درجه أ زادی در واحد تست گرم موتور

4-4-     طراحی و ساخت سره چكش بادی در ایستگاه پولك زنی خطوط سیلندر و سر سیلندر

4-5-     بهینه سازی صندلی لیفتراكها در كارخانه موتور سازی

4-6-     مهار ارتعاشات محافظ حرارتی مانی فولد دود و حذف صدای ناشی از آن در موتور پیكان كاربراتوری

بحث:

پروژه های ارگونومی عموماً دارای نقطه مشتركی هستند كه آنها را قابل ارائه به سایر سازمانها میكند از جمله آنها:

1-   بهینه سازی صندلی لیفتراكها

با توجه به نوع وظیفه استراكچر این وسیله فنر بندی آن تقریباًامكانپذیر نیست بطوریكه كلیه ارتعاشات مستقیماً به ستون فقرات راننده منتقل می شود، بنابراین كلیه این ماشین الات در سطح كشور (بلكه دنیا) می توانند مشكل مشترك از این بابت داشته باشند. مشكل با بكار گیری فنر غیر خطی برای محدوده مشخصی از وزن راننده حل می شود.

2-   كاهش صدای چكش بادی

تقریباً تمام این وسایل دارای این مسئله هستند و اخیراً با استفاده از هیدرولیك آنهم بصورت عموم، شدت صدا را تا حدی كاهش داده اند. شدت صدا را با استفاده از مواد ارتجاعی كه تحت تنش 2 و 3 بعدی قرار میگیرند از 115 دسی بل به 95 دسی بل كاهش داده اند.

3-   كاهش صدا گازهای خروجی از اگزوز

در تمامی خطوط مونتاژ موتور معمولا در صورتی از انها بصورت گرم تست می شوند كه سرعت گازهای خروجی بیشتر با صدا همراه است، این گروه موفق شده اند گلویی با 4 درجه آزادی طراحی نمایند كه ضمن آب بندی گازهای خروجی شدت صدا از 95 دسی بل به حدود 85 دسی بل برسد.

مراحل مورد نیاز جهت اجرای موفق یك طرح ارگونومی

1-   شناسایی پرسنل علاقمند

2-   جلب اعتماد پرسنل علاقمند جهت مشاركت در طرح های ارگونومیكی

3-   بیان واضح و قابل اجرای اهداف بطور موثر برای افراد

4-   ذكر اولویت جنبه انسانی طرح های ارگونومیكی ( و پس از نرخ تولید)

5-   درخواست بیان مشكلات با شرط كفایت امكانات فنی و مالی كارخانه

6-   ایجاد محیط مطمئن برای ارائه راه حل و پیشنهاد از طرف كاركنان

7-   توجیه فنی كارگران در مورد پیشنهاداتی كه قابلیت اجراء ندارند

از جمله پیشنهادات ارائه شده در راستای تحقیق طرح های ارگونومی

1-   تصحیح چیدمان میل لنگ در پالت

2-    تصحیح چیدمان سر سیلندر خام

3-   جمع آوری قطعات مونتاژ كوچك ار قبیل پیچ و مهره از كف كارخانه

4-   محافظ الكترود اسپارك

5-    نصب موتور برای بالا بردن میز ماشین دریل رادیال

6-   بهبود برنامه ریزی برای اشكال قطعات برای مونتاژ موتور پیكان و پژو

پروژه های پیشنهادی هیچگونه بار مالی مضاعفی بر روی كارخانه نداشته، بصورتی كه اكثراً با تغییر روش كار و یا حد اكثر استفاده از وسایل و امكانات موجود كار انجام شده و در هیچ موردی خرید صورت نگرفته است.