پروژه کارافرینی پرورش شتر مرغ در 62 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه:

با وجود گذشت بیش از یك قرن از پرورش  شترمرغ اهلی در مزارع افریقای جنوبی، اطلاعات علمی كمی در خصوص تغذیه شترمرغ وجود دارد و نیازهای غذایی این پرنده به طور دقیق برآورد نشده است. نتها در چندساله اخیر برخی از تحقیقات اولیه در اسرائیل و افریقای جنوبی در این زمینه انجام شده اشت. هنوز جنبه های زیادی مورد تحقیق قرار نگرفته و اطلاعات گردآوری شده در این بخش بیشتر مربوط به تجربیات پرورش دهندگان شترمرغ در افریقای جنوبی است.

شترمرغ بطور كامل علفخوار نبوده و در حیات وحش قسمتی از غذای آنان را حشرات، پستانداران كوچك، مارمولك و گاهی تخم پرندگان تشكیل می دهد. اگرچه شترمرغ ها علف می خورند ولی غذای مورد علاقه آنان را برگ گیاهان دولپه ای و نیز دانه آنها تشكیل می دهد.

شترمرغ بر اساس عادت طبیعی در مراتع فقیر زندگی كرده و می تواند در این شرایط غذای كافی برای خود تهیه نماید، جائیكه گاو و حتی گوسفند قادر به زندگی نیستند.

مانند سایر دامها هزینه غذا یكی از عمده ترین مخارج پرورش شترمرغ را تشكیل می دهد. با استفاده از قابلیت شترمرغ در مصرف غذای فقیر و متنوع می توان تا حد زیادی از هزینه های پرورش كاست.

 

1- فیزیولوژی گوارش:

مطالعات معدود انجام شده برروی شترمرغها نشان می دهد كه آنها قادرند الیاف خام را بهتر از سایر طیور هضم نمایند. در این زمینه فیزیولوژی گوارش شترمرغ را می توان با خرگوش و اسب مقایسه كرد. Angle دریافت كه هضم الیاف  دیواره سلولی (NDF) كه تا میزان 5 تا 6 درصد توسط طیور قابل هضم است، در جیره جوجه های شترمرغ می تواند از سن 3 هفتگی مورد استفاده قرار گیرد. توانایی هضم NDF شامل درصدی از فیبر موجود در غذا (سلولز، همی سلولز و لیگنین) است كه پتانسیل هضم شدن را دارد. در شترمرغهای در حال رشد، در خلال 10 هفته اول این توانایی بصورت خطی تا میزان 51 درصد افزایش یافته و در مورد شترمرغهای كاملاً رشد كرده بالغ بر 60 درصد می گردد. چنین قدرت بالای هضم غذاهای فیبری را در گله های حیوانات نشخواركننده می توان یافت.

غذاهای فیبری توسط شترمرغ از مری به پیش معده (معده غده ای) می رود و عملیات اولیه هضم شیمیایی بوسیله شیره معدی انجام می شود. سپس غذا از یك منفذ بزرگ وارد معدة ماهیچه ای بنام سنگدان می شود. دیوارة ماهیچه ای ضخیم سنگدان به همراه سنگریزه های خشن موجب تقسیم مكانیكی غذا به قطعات كوچكتر می گردد.

سپس غذا وارد رودة كوچك شده و با اضافه شدن ترشحات روده ای بخصوص از لوزالمعده، مواد مغذی جذب می شوند. فعالیتهای تخمیری كه توسط باكتریها در روده كور و بزرگ انجام می شود شترمرغ را قادر می نماید كه از مقادیر زیاد فیبر در غذا استفاده نماید. احتباس طولانی غذا در حدود 40 ساعت در دستگاه گوارش برای فلور باكتریایی بیهوازی زمان كافی فراهم می آورد تا روز غذا اثر نموده و منجر به شكستن سلولز و همی سلولز گردد. در این فرآیند اسیدهای چرب فرار نظیر اسید استیك، اسید پروپیونیك و اسید بوتیریك تولید شده كه توسط دیواره معده جذب شده و انرژی لازم را برای پرنده مهیا می سازد.

طی آزمایشهای Swart دریافت كه شترمرغهای در حال رشد می توانند تا 76 درصد از انرژی متابولیسمی مورد نیاز خود را از شكستن سلولز بدست‌آورند. باید توجه داشت كه افزایش میزان الیاف خام در جیره ممكن است كاهش جذب سایر تركیبات سهل الهضم جیره شود.

 

ارتباط رشد با مصرف غذا:

رشد و افزایش وزن زنده شترمرغ بستگی اساسی به نحوه تغذیه و مدیریت دارد. تغذیه شترمرغهای پرواری با غذای كنسانتره باعث رشد بسیار سریع از سن یك تا چهار ماهگی می گردد و لی ممكن است دفرمه شدن پا خصوصاً مفاصل را به دنبال داشته باشد. در اینگونه موارد توسعه استخوانهای پا با افزایش سریع وزن شترمرغ همخوانی ندارد.

نتایج یك مطالعة اخیر در افریقای جنوبی نشانگر آن است كه شترمرغ مناطق مختلف، تفاوتهایی را در افزایش وزن نشان می دهد. در این مطالعه شترمرغهای ادشورن افریقای جنوبی، نامیبیا و زیمباوه با یكدیگر مقایسه گردیدند. شترمرغهای ادشورن افریقا دیرتر از بقیه به حداكثر وزن بدن و نیز حداكثر افزایش وزن روزانه رسیدند، ولی هیچگونه تفاوت معنی داری در وزن پرنده بالغ بین شترمرغهای نواحی مختلف وجود نداشت.

غذای مصرفی شترمرغ بستگی به وزن پرنده و میزان انرژی موجود در جیره دارد. معمولاً پرندگان تا زمانیكه از لحاظ انرژی نیازشان رفع نگردد از خوردن دست نمی كشند. در صورت تغذیه آزاد با جیرة متراكم (كنسانتره) میزان غذای روزانه دوره رشد 3 تا 4 درصد وزن بدن می باشد و تنها در پایان دوره رشد این مقدار كاهش یافته و به 2 تا 5/2 درصد می رسد. جدول (1) متوسط غذای مصرفی روزانه شترمرغها را در دوران مختلف زندگی نشان می دهد.

ضریب تبدیل غذایی در جوجه ها 4/1 تا 6/1 است و در شترمرغهای جوان 4 تا 6 ماه این نسبت 4 تا 6 و در پایان دوره رشد به 10 افزایش پیدا می كند.

 

2- میزان احتیاجات به مواد مغذی:

همانند سایر حیوانات شترمرغها هم جهت رشد، نگهداری و تولید مثل نیاز به آب، كربوهیدرات، پروتئین، چربی و ویتامینی ها دارند.

انرژی از شكستن كربوهیدراتهای موجود در غذاهای حاوی مواد قندی، نشاسته، چربی، پروتئین و الیاف خام (سلولز و همی سلولز) بدست می آید. انرژی قابل استفاده حاصل از غذا انرژی قابل سوخت و ساز (ME) نامیده می شود كه شامل اختلاف انرژی غذا و انرژی دفع شده از طریق مدفوع و ادرار و گاز بوده و با واحد مگاژول بر كیلوگرم (MJ/Kg) محاسبه می گردد. در گونه های مختلف حیوانات دستگاه گوارش متفاوت بوده و ضریب تبدیل غذایی برای هر ماده غذایی با دیگری فرق می كند. بنابراین میزان ME در هر حیوان و بریا هر غذا متفاوت خواهد بود.

چنین اطلاعاتی هنوز برای شترمرغ در دسترس نیست. لذا از جداول موجود طیور و خوك استفاده می گردد كه البته ارزش انرژی متابولیسمی در این جدول بدون احتساب الیاف خامی كه شترمرغ می تواند استفاده نماید درنظر گرفته شده است.

پروتئین از اسیدهای آمینه تشكیل شده است. اسیدهای آمینه از تركیبات اولیه هر سلول بوده و در تعداد زیادی از فرآیندهای متابولیكی بدن شركت می نماید. لذا پروتئین موجود در غذا یكی از مهمترین عوامل رشد و تولید مثل هر موجود زنده محسوب می گردد. شترمرغ در دروان فیزیولوژیكی مختلف شامل رشد، نگهداری و تولید مثل نیاز متفاوت به پروتئین در یك جیره غذایی دارد. درصد پروتئین در یك جیره بصورت درصد پروتئین خام مطرح می گردد. در هنگام تغذیه حیوانات با مواد پروتئینی بایستی هم میزان پروتئین جیره و هم ارزش غذایی آن مد نظر قرار گیرد. این امر بستگی به تركیب اسیدهای آمینه پروتئین دارد. كیفیت یك پروتئین بوسیله محتویات كلی و نیز میزان اسیدهای آمینه ضروری آن تعیین می شود. پروتئین با منشاء جیوانی فاقد ارزش غذایی زیادی است.

تنها نشخواركنندگان قادرند كه اسیدهای آمینه ضروری را توسط میكروارگانیسم ها در شكمبه بسازند. بدین ترتیب این حیوانات به اسیدهای آمینه ضروری در جیره وابستگی ندارند. این كه میكروارگانیسم ها در دستگاه گوارش شترمرغ، تنها در سكوم و روده بزرگ وجود دارند، در این قسمت انتهایی دستگاه گوارش، جذب اسیدهای آمینة حاصل از متابولیسم میكروبی به مدت زیاد میسر نبوده و اسیدهای آمینه به همراه مدفوع دفع می گردند. درنتیجه تأمین اسیدهای آمینه ضروری مانند  لیزین، متیونین، سیستین، تریپتوفان، ایزولوسین و آرژینین در جیره شتر مرغ مهم است.

فیبر خام شامل لیگنین، سلولز و همی سلولز موجود در غذاست. این مواد عمدتاً در غشاءهای سلول و قسمتهای چوبی گیاه موجود می باشند. بخصوص غذاهای علوفه ای مانند یونجه سبز، علف و كاه بر میزان فیبر خام غذا می‌افزایند. همانند پروتئین خام، فیبر خام نیز در جیره بصورت درصد بیان می شود.

جدول 2 احتیاجات انرژی و سایر مواد مغذی شترمرغ را در مراحل مختلف رشد فیزیولوژی نشان می دهد. اجزاء تركیبات غذایی تجاری شترمرغ در افریقای جنوبی متشكل از این مواد غذایی است. فرمول های مورد استفاده در امریكا بخصوص برای جیره نگهداری و تولید مثل متشكل از مقادیر بیشتری پروتئین و اسدیهای آمینه ضروری مختلف است. باید متذكر شد این درصدها بمقدار زیادی وابسته به میزان انرژی جیره می باشد. افزایش انرژی جیره، كاهش مصرف غذا توسط حیوان را بدنبال دارد. از آنجائیكه تقریباً تمام جیره های امریكایی از مقادیر بالای انرژی برخوردارند، بنابراین لازم است كه درصدهای مربوطه در جیره به منظور رفع نیاز پرنده از نظر پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری افزایش یابد.

ب) روش غذادهی:

برای شترمرغهای جوان علوفه سبز در مقایسه با جوجه ها كمتر اهمیت داشته و می توان از علوفه خشك ریز با خرد شده با مقادیر رو به افزایش استفاده كرد. در صورت دسترسی آزادانه به علوفه سبز باید آنها را به عنوان اشتهاآور و نیز منبع پروتئین و ویتامین مورد استفاده قرار داد.

در سن 4 ماهگی چرای آزاد برای پرنده ایده آل است. چون از هزینه غذا كاسته و پرندگان اجازه حركت می دهد كه برای سلامتی آنها بسیار مفید است. شترمرغها در این سن مقاوم هستند ولی هنوز در هنگام شب و بارندگی حتی در تابستان نیاز به سایبان مسقف دارند. چریدن به تنهایی انرژی مورد نیاز پرنده را برای رشد تأمین نمی كند و برای دستیابی به رشد مورد انتظار بایستی غذای پرانرژی در اختیار آنها قرار گیرد. جیره رشد و پایانی كه قبلاً شرح داده شد برای این منظور مناسب است، ولی تركیب علوفه (یونجه، شبدر و علف خشك) كه قبلاً در این جیره ها پیشنهاد  گردید باید حذف شود. مقدار غذای تكمیلی بایستی 60 درصد غذای خشك روزانه مصرفی پرنده را تشكیل دهد.

 

ج) تغذیه شترمرغهای مولد:

غذا یكی از عوامل مهم در تولید مثل شترمرغ است. میزان تولید مثل با تعداد تخم های گذاشته شده و میزبان باروری آنها، نسبت به جوجه های هچ شده و میزان ماندگاری جوجه ها محاسبه می گردد. غذای كم كیفیت نتایج ناامیدكننده ای در بر داشته و حتی شترمرغ تمایل به جفتگیری نیز نخواهد داشت. از دادن غذای اضافی نیز بایستی پرهیز نمود چرا كه توانایی پرنده را مختل نموده و تخمهای چنین پرندگانی اغلب میزان باروری كمی دارند. علائم عینی چای یا سوء تغذیه در پرنده، شامل كمانی شدن شكم و پشت و نیز تغییر رنگ پوست می باشد. رنگ زرد دلالت بر افزایش چربی و برعكس رنگ سبز تا آبی دلالت بر ضعف تغذیه دارد.

بدین منظور جیره بایستی بر اساس كارائی شترمرغهای مادر تنظیم گردد. در این خصوص بین فصل تولید مثل و فصل استراحت فرق وجود دارد. فصل توالد مثل شامل دوران جفتگیری و تخمگذاری و نیز نشستن روی تخم و جوجه درآوری (در جوجه كشی طبیعی) می باشد. در صورت استفاده از ماشین جوجه كشی و برداشت مداوم تخمها از آشیانه، دروان تخمگذاری یك شترمرغ به 4 تا 6 ماه می رسد.

جفتگیری می تواند با افزایش پروتئین جیره آغاز گردد. چرای طبیعی با گیاهان متنوع اثر بسیار مثبتی در تولید مثل پرندگان دارد. پرندگان در دوران تخم گذاری برای تولید تخم، به مقادیر معتنابهی انرژی و پروتئین نیاز دارد. وجود ویتامینها و مواد معدنی به اندازه كافی و متعادل (بخصوص كلسیم، فسفر، منگنز و روی) نقش مهمی در تولید تخمهای نطفه دار ایفا می كند. هرچند تجارب بدست‌آمده در نامیبیا نشان داده كه تخمهای بی نطفه بعلت استفاده از جیره های غنی كلسیم در طی دوران تخم گذاری بوده است. افزایش مقدار كلسیم استفاده از

منگنز و روی را كه برای باروری ضروری می باشد مهار می نماید، متعاقباً شترمرغ نر نیز با ماده جفت نمی شود. برای رفع این معضل می توان تركیبات منگنز و روی را تزریق نمود.

د) جیره های غذایی:

جدول 9 جیره های نمونه برای شترمرغهای مادر در طول فصل تولید مثل را نشان می دهد. هنگام آماده نمودن این جیره بایستی افزایش نیاز به كلسیم در فصل تولید مثل مورد توجه قرار گیرد. همچنین ویتامینها و مواد معدنی مكمل نیز بر اساس دستورالعمل سازنده به جیره اضافه گردد.

بعنوان جایگزین جیره های فوق، استفاده از دان تخمگذار (شامل 5/13 درصد پروتئین خام و 5/11 مگاژو.ل بر كیلوگرم انرژی قابل سوخت و ساز) بهمراه یونجه یا شبدر به نسبت 3 به 2 پیشنهاد می گردد. بمنظور تنظیم دقیق نسبت كلسیم به فسفر نیاز به اضافه نمودن تركیبات فسفری (دی كلسیم فسفات یا پودر استخوان) می باشد.

در صورت استفاده از علف خشك برای شترمرغهای مولد، مخلوطی از 7 قسمت دان دورة رشد ماكیان (16% پروتئین خام با 11 مگاژول بر كیلوگرم انرژی) و 3 قسمت علف خشك پیشنهاد می گردد.

شترمرغهای مواد در فصل استراحت می توانند با جیره پایانی تغذیه شوند (كه قبلاً توضیح داده شد). در این مرحله پرندگان به رشد كامل خود رسیده و این غذا فقط جهت نگهداری شترمرغ است. بنابراین پیشنهاد می‌گردد این جیره با مصرف مواد خشبی مانند علف خشك همراه باشد. بیشتر پرورش دهندگان در افریقای جنوبی در این دوره گله را فقط با چرانیدن نگه می دارند.

10) نقش تغذیه شترمرغ و كیفیت مواد تغذیه ای در تولید نهایی

مهمترین وجه صنعت جهانی شترمرغ یقیناً سوددهی طولانی مدت این پرنده است. كه بطور عملی باعث كاهش نسبتاً ثابتی در نرخ هزینه ها می شود. و در نتیجه جهت تولیدات نیز در حاشیه امر حدود %20-10 نسبت به سال قبل كاهش دارد. هزینه خوراك حدود %70 كل هزینه تولید را شامل می شود، كه این امر موجب حداكثر رشد و تولید در یك واحد خوراك مصرفی می شود كه این مسأله منجر به تاكید بر تولید فقط به شرط كیفیت تولید می شود. از این رو تولیدات شترمرغ باید با بهینه ترین قیمت بازار هماهنگ شود.

الف) بهینه سازی راندمان قیمت:

    راندمان قیمت در تولدیبات شترمرغ تصمیم گیری می شود بوسیله:
    كیفیت تولیدات به طور مختصر به نكات زیر بررسی دارد:

5- درجه بندی و سایز پوست

-         كیفیت گوشت و نتایج بدست آمده (كلسترول، آهن، چربی و …)

-         كیفیت پر

    تسهیل راندمان در مزارع بطور عملی و كاربردی
    هموارسازی موانع موجود در فعالیتهای مدیریتی
    كاربرد بهینه از منابع غذایی با منشاء تولید داخلی در مزارع
    سطوح بهینه ای از جیره بالانس شده

اهمیت FCR در شترمرغها:

FCR در شترمرغها تقریباً امری تعریف نشده در میان نیازهای تغذیه ای است كه در یك واحد رشد در آیتم های پر، پوست، گوشت و شكل بدن نتیجه می شود.

آنچه در مورد تغذیه شترمرغ ها مهم است این است كه شترمرغها این توانایی را بطور ژنتیكی دارند كه قادرند برای تكمیل پتانسیل شان در طول مراحل رشد به ماكزیمم حد خود با بكارگیری سطح كمی از خوراك مصرفی برسند.

نمودار FCR بالا نوع ارزشهای جیره غذایی بالانس شده را نشان می دهد كه این امر تحت شرایط بهینه مدیریت و شرایط سلامتی كامل وجود دارد.

ارزشهای FCR برای غذاهای بالانس شده.

ماه: 6: 2.4-208 kg feed/kg gain

ماه: 10: 4-4.5 kg feed/kg gain

ماه: 11: 5.2-5.8 kg feed/kg gain

ماه: 12: 5.8-0.5 kg feed/kg gain

بطور خلاصه شترمرغها ضریب تبدیل غذایی خوبی دارند، بخصوص تا سن 6 ماهگی همه تأكید باید برروی بدست آوردن حداكثر FCR در طول این مرحله صرف نظر از مرحله برنامه كشتار، باشد. كمترین مقدار وزنی كه برای سن 6 ماهگی پیشنهاد می شود kg70  است  و كاهش FCR بطور چشمگیری بعد از 6 ماهگی رخ می دهد.

ب) خصوصیات تولیدی:

1-   تولید پوست: تصمیم گیری در مورد رسیدن به كیفیت بالای پوست بستگی به نوع تغذیه دارد كه در این میان باید به بنیادهای ضروری بازار برای رسیدن به محصول نهایی توجه كرد.

مسأله اصلی در كیفیت چرم:

1-   سایز پوست

2-   امتیازی كه برای گسترش و تولید پرهای بلند درنظر گرفته می شود. (از پرهای كوچك تا پرهای بزرگ)

3-   ضخامت پوست

4-   تراكم پرها برروی پوست

5-   عاری از هرگونه سوراخ (سوراخهای ناشی از پرهای روی پوست) باشد.

2- تولید گوشت شامل می شود:

1-   توسعه كیفیت ماهیچه و استیك و فیله

2-   رنگ ثابت و خاص

3-   گوشتی خوش طعم و عاری از هر نوع رادیكال آزاد.

3- تولید پر:

تولید پرهای با كیفیت به افزایش طول و تغییر كیفیت پرها نیاز دارد. اگرچه با خرید پوست از تولید كننده، باید به مسائلی از قبیل مدیریت و عوامل تغذیه ای (تولید كننده های صنعتی و سنتی) توجه شود. اگرچه گسترش پر به طور كلی یك نقش مهم را در توسعه پرهای بلند ایفا می كند.

    عوامل موثر در جریان برنامه های تغذیه:

عوامل زیر برای رسیدن به سطح تغذیه ای مطلوب موثر خواهد بود.

    مراحل بازاریابی (توزیع جوجه ها و پرنده های كشتاری و نیز پرنده های تخم گذار)
        قابل دسترس بودن عوامل مورد نیاز تغذیه، مراتع، علوفه سیلاژ شده و قیمت های خرید.
        شرایط محدود
        عوامل مدیریت
        عوامل اقتصادی (درآمد حاصل از تولید نهایی)
        كیفیت مواد تغذیه ای و نقش تغذیه

(1) تولید گوشت:

نتایج اخیر بدست آمده بر این مطلب تاكید می كند كه توسعه ماهیچه ها در سن 8-7 ماهگی اتفاق می افتد كه این مطلب بر ضرورت تغذیه شترمرغها به طور شایسته ای بخصوص تا سن 6 ماهگی تاكید می كند. كه سطح بهینه ای از تولید گوشت را بدست می دهد. بعد از 8 ماه اكثر مواد غذایی جذب شده در افزایش ضخامت پوست و نیز افزایش لایه های چربی شكم و چربی زیر پوست به كار می رود. چربی اصلی ذخیره شده ناشی از خوراك بالانس شده است و ارزش كمی برای پرنده ها دارد كه اغلب باعث بروز ضایعاتی در پوست حیوان می شود.

پروژه کارآفرینی پرورش شتر مرغ در 40 صفحه ورد قابل ویرایش

- 1 مقدمه :

پرورش شتر مرغ از سال 1860 در كشور افریقای جنوبی به صورت جدی آ‎غاز گردید و سپس در سایر نقاط دنیا گسترش یافت. امروزه در بسیاری از كشورها پرورش شتر مرغ انجام می شود. كشور ایران هم چند سالی است مبادرت به واردات این پرنده  نموده و در امر پرورش آن گام نهاده است. در طی چند سال گذشته مطالعاتی برروی پارامترهای تولیدی، جوجه كشی، تغذیه و پرورش این پرنده صورت گرفته كه توأم با موفقیت هایی دراین زمینه بوده  است. قابل ذكر است كه تاكنون  در ایران محصولات حاصل از كشتار این پرنده به بازار عرضه نشده است.

 محصولات این پرنده شامل گوشت، چرم، پروسایر محصولات فرعی است. گوشت پرنده قرمز بوده و از خواص آن می توان پایین بودن میزان چربی، كلسترول، تردی خاص و بالا بودن میزان پروتئین را نام برد. چرم این پرنده چرمی با ظاهری زیباست و درساخت انواع محصولات چرمی به كار می رود. نوع دیگر چرم  حاصل از پوست ناحیه ساق پای شترمرغ است كه از صفحات فلسی، مانند پوست مارمولك تشكیل شده و در ساخت محصولات چرمی و به خصوص پوتین گاو چران ها استفاده می شود.پرهای شتر مرغ در ساخت انواع گردگیرها استفاده می شود و خاصیت گردگیری بالایی دارد.

 

 

1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :

پرورش شتر مرغ  

 

محل اجزا :

 

 

1 – 3 – مشخصات متقاضیان :

 

 

1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :

رواج استفاده از فراورده های شتر مرغ در کشور های مختلف و ایران یکی از دلایلی است که پرورش این حیوان را بعنوان طرح خود انتخاب کردم ، شترمرغ یکی از حیواناتی است که از تمامی قسمت آن می توان استفاده کرد و به همین دلیل سود سرشاری را نسیب پرورش دهنده می نماید .

 

 

 

1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :

دامداری و دامپروری یکی از مشاغل همیشگی انسان بوده است ، پرورش حیواناتی برای استفاده از آنها جهت بهتر زیستن همیشهدر تاریخ بشر بوده است ، شتر مرغ همانگونه که در قسمت قبل به آن اشاره شد یکی از حیواناتی است که از تمامی قسمت های آن در قسمت های مختلف استفاده می شود ، گوشت ، پوست ، فضولات و سایر قسمت های این حیوان در صنایع مختلف کاربرد های گوناگونی دارند .

 

1 – 6  - وضعیت و میزان اشتغالزایی :

میزان اشتغالزایی این طرح 12  نفر است

 

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :

پرورش شتر مرغ از سال 1860 در كشور افریقای جنوبی به صورت جدی آ‎غاز گردید و سپس در سایر نقاط دنیا گسترش یافت. امروزه در بسیاری از كشورها پرورش شتر مرغ انجام می شود. كشور ایران هم چند سالی است مبادرت به واردات این پرنده  نموده و در امر پرورش آن گام نهاده است. در طی چند سال گذشته مطالعاتی برروی پارامترهای تولیدی، جوجه كشی، تغذیه و پرورش این پرنده صورت گرفته كه توأم با موفقیت هایی دراین زمینه بوده  است. قابل ذكر است كه تاكنون  در ایران محصولات حاصل از كشتار این پرنده به بازار عرضه نشده است.

 محصولات این پرنده شامل گوشت، چرم، پروسایر محصولات فرعی است. گوشت پرنده قرمز بوده و از خواص آن می توان پایین بودن میزان چربی، كلسترول، تردی خاص و بالا بودن میزان پروتئین را نام برد. چرم این پرنده چرمی با ظاهری زیباست و درساخت انواع محصولات چرمی به كار می رود. نوع دیگر چرم  حاصل از پوست ناحیه ساق پای شترمرغ است كه از صفحات فلسی، مانند پوست مارمولك تشكیل شده و در ساخت محصولات چرمی و به خصوص پوتین گاو چران ها استفاده می شود.پرهای شتر مرغ در ساخت انواع گردگیرها استفاده می شود و خاصیت گردگیری بالایی دارد.

همچنین ازپرشتر مرغ در تزیین علم در مراسم مذهبی، ساخت انواع كلاه ها و شال گردن ها استفاده می شود. سایر محصولات فرعی این پرنده شامل پوسته تخم می باشد كه از تخم های بی نطفه در زمان جوجه كشی به دست می آید. برروی این تخم ها كارهای هنری از جمله نقاشی و حكاكی صورت گرفته و با قیمت های گزافی به فروش می رسند. به طور كلی از كلیه اجزای این پرنده استفاده می شود. شترمرغ در سن 10 تا 14 ماهگی كشتار می گردد و در این سن حدود 100 تا 120 كیلوگرم وزن دارد. گوشت حاصل از این پرنده بیشتر از قسمت ران می باشد كه در حدود 30 تا 35 كیلوگرم است. همچنین پوستی به مساحت 3/1 تا 5/1 متر مربع استحصال می گردد.

وضعیت مختصر اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی محل اجرای طرح :

محل انتخاب شده برای اجرای طرح بدلیل وجود چند مرکز پرورش شتر مرغ در آن منطقه دارای وضعیت مناسبی میباشد و بدلیل موقعیت روستایی منطقه مناسب برای تاسیس شتر مرغ  میباشد ، دسترسی به مواد مورد نیاز برای پرورش  و همچنین فاصله مناسب با شهر یکی دیگر از فاکتور های مناسب محل اجرای طرح می باشد .

 

مراحل انجام كار :

پرورش مولدین

شتر مرغ در سن 2 تا 3 سالگی به بلوغ جنسی می رسد و تا مدت زیادی بارور باقی می ماند. پرنده نر در زمان بلوغ به رنگ سیاه با پرو بال سفید رنگ و شتر مرغ ماده به رنگ قهوه ای تا خاكستری است. بارزترین نشانه در شتر مرغ نر، قرمزی رنگ ساق پا ، نوك و اطراف چشم است كه ارتباط مستقیمی با قدرت جنسی نر دارد. هرچه این  قرمزی بیشتر باشد پرنده از قدرت نرینگی بیشتری برخوردار است.

شتر مرغ نرو ماده به صورت جفت تا دسته های چند تایی و نیز به صورت گله نگهداری می شوند. این تركیبات بسته به میزان زمین موجود و امكانات، قدرت جنسی نرها و اهداف اصلاح نژادی متفاوت می باشد. هیچ استاندارد خاصی در این رابطه وجود ندارد و مدیر مزرعه با شناسایی پرندگان و اهداف مورد نظر روش مناسب را انتخاب می نماید. شتر مرغ ها در سال درحدود 6 تا 8 ماه تخمگذاری نموده و بقیه سال را استراحت می كنند. در ایران این زمان از حدود بهمن ماه آغاز گشته و تا آبان ماه ادامه دارد.

 

از یك صنعت پوست ساز تا یك صنعت پول ساز

این صنعت می كوشد تا از یك حالت پوست ساز به حالت صنعتی پولساز درآید: صنعتی حرفه ای به منظور تولید دامهایی كه گوشتی با كیفیت بالا دارند، آنطور كه مطلوب نظر مصرف كنندگان است. اغلب افراد صاحب نظر در این مورد توافق دارند كه در صورت حصول پرندگانی با گوشت بیشتر از 40 كیلوگرم، این صنعت از نظر تجاری برای تولید كنندگان به صرفه خواهد بود. اگر چه سایرین هنوز بر تلاشهای خود در جهت حفظ همان وضعیت صنعت پوست ساز كه بر پایه پرورش پرندگانی با كیفیت پایین گوشت و همان روشهای قدیمی پرورش می باشد، اصرار می ورزند. این افراد معتقدند كه این وضعیت باعث حفظ ارزش تجاری پوست می شود و تنها راه پرورش تجاری شترمرغ می باشد كه البته این نظریه عامل پس رفت صنعت شترمرغ می باشد.

 

واریانس بزرگ وزن ماهیچه / لاشه – مشكلات فرآیند

فرآیند کنندگان برنامه خاصی بر اساس میزان آگاهی از تعداد پرندگانی كه به منظور كشتار كنار گذاشته شده اند و یا می توانند در هر روز كشتار شوند، دارند. دامنه وزن لاشه ها، كل محصول گوشت و نیز وزن ماهیچه های هر قطعه از بدترین حالت متوسط 16 كیلوگرم تا میانگین 50 كیلوگرم گوشت در شترمرغهای 12 ماهه تغییر می كند. این دامنه 34 كیلوگرمی 300% واریانس ازتولید پایین تا پرندگانی با تولید بالا ایجاد می كند. گوشت حاصل از پرندگان كوچك جثه عموما در درجه دوم به نسبت گوشت پرندگان بزرگتر قرار دارند.

شكل 1 مربوط به ركوردهایی می باشد كه بدترین و بهترین و نیز پرندگان متوسط را در طی یك فرآیند 18 ماهه نشان میدهد. آنچه در نگاه اول از شكل 1 به نظر می رسد این است كه برای فرآیند كنندگان خرید و پرداخت هزینه به تولید كنندگان هنگامی كه سیستم پرداخت به ازای هر قطعه پرنده باشد (یعنی تمامی پرندگان قیمت یكسانی داشته باشند)، به صرفه نیست.