پروژه کارآفرینی کارگاه چوب و کاغذ سازی

پروژه کارآفرینی کارگاه چوب و کاغذ سازی در 43 صفحه ورد قابل ویرایش

شرح فرآیند تولید :

پیشگفتار :

کاغَذ ماده‌ای است پهن و نازک که از فشردن الیاف موادی مانند خمیر چوب، برنج یا کتان درست می‌شود و بیش‌تر برای نوشتن به کار می‌رود. با این همه، از کاغذ برای بسته‌بندی، آرایش درونی ساختمان، صافی‌های صنعتی و پژوهشی و کارهای دیگر نیز بهره می‌گیرند.

 

پیشینه تاریخی :

اندازه‌های استاندارد کاغذ

چینی‌ها نخستین مردمانی بودند که بیش از 2 هزار سال پیش کاغذهایی مانند کاغذهای امروزی ساختند. ایرانیان مسلمان شیوه? ساختن کاغذ را از چینی‌ها آموختند و آن را بهبود بخشیدند. شهر سمرقند برای سال‌ها بزرگ‌ترین مرکز ساختن و خرید و فروش کاغذ بود. سپس، در شهرهای دیگر، از جمله بغداد، دمشق، قاهره، مراکش، جزیره? سیسیل و شهرهای مسلمان‌ نشین اسپانیا، کارخانه‌های کاغذسازی به راه افتاد.

 

 

تاریخچه صنایع چوب و کاغذ ایران :

مجتمع صنایع چوب و کاغذ ایران (چوکا) در سال 1352 با مشارکت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (60% سهام) و وزارت کشاورزی و عمران روستایی (40% سهام) در کیلومتر سی و چهار جاده بندر انزلی به آستارا تاسیس و عملیات اجرایی و ساختمانی آن در سال 1357 به پایان رسید. با توجه به مقارن بودن راه اندازی مجتمع با اوج گیری انقلاب اسلامی در مهر ماه 1357 طی یک راه اندازی نمایشی مجتمع افتتاح اما پس از چند روز کار متوقف شد. براساس قرارداد منعقده شرکت سازنده (استدلر هرتز از کشور کانادا) می بایست با ترکیب مدیریت و کارکنان ایرانی و خارجی بعد از تکمیل کارخانه و رساندن آن به ظرفیت اسمی و آموزش پرسنل، کارخانه را ترک و آن را تحویل متخصصان ایرانی می داد. لیکن پرسنل خارجی بدون تحویل کارخانه ایران را ترک نموده و به تعهدات خود عمل نکردند لذا تا سال 1361 عملا تولید کارخانه با رکود کامل همراه بود. از سال 1361 تلاشهای برنامه ریزی شده ای جهت راه اندازی و تداوم تولید شروع شد و با تحویل کارخانه به سازمان صنایع ملی ایران در سال 1364، این تلاشها به بار نشست و از آن سال به بعد کارخانه هر سال نسبت به سالهای قبل وضعیت بهتری پیدا کرد. در سال 1365 تصمیمات لازم جهت جداسازی بخشهای جنگل و صنعت تحت مدیریت مستقل اتخاذ و شرکت قبلی به سه شرکت مستقل  صنایع چوب اسالم و شرکت صنایع چوب و كاغذ ایران ( تحت پوشش سازمان صنایع ملی) و شركت جنگل شفارود تحت پوشش وزارت کشاورزی تجزیه گردید. در نتیجه ماموریت حفظ ، بهره برداری و احیاء جنگل و تولید فرآورده های چوبی (تراورس، واشان، تخته و غیره) از حیطه فعالیت های شركت چوكا حذف گردید.

 

كاغذ ماده‌ای است كه از چوب گیاهان فراهم می‌شود و بیش‌تر برای نوشتن به كار می‌رود. با این همه، از كاغذ برای بسته‌بندی، آرایش درونی ساختمان، صافی‌های صنعتی و پژوهشی و كارهای دیگر نیز بهره می‌گیرند. چینی‌ها نخستین مردمانی بودند كه بیش از 2 هزار سال پیش كاغذهایی مانند كاغذهای امروزی ساختند. ایرانیان مسلمان شیوه‌ی ساختن كاغذ را از چینی‌ها آموختند و آن را بهبود بخشیدند. شهر سمرقند برای سال‌ها بزرگ‌ترین مركز ساختن و خرید و فروش كاغذ بود. سپس، در شهرهای دیگر، از جمله بغداد، دمشق، قاهره، مغرب، جزیره‌ی سیسیل و شهرهای مسلمان‌ نشین اسپانیا، كارخانه‌های كاغذسازی به راه افتاد .

 

 

ساختن كاغذ

تكه‌ای كاغذ بردارید. آن را از میان پاره كنید و با دقت به لبه‌ی پارگی نگاه كنید. در لبه‌ی پارگی، رشته‌های نازك و مو مانندی را می‌بینید كه همانند رشته‌های پشمی نمد، در هم تنیده‌اند. این رشته‌‌ها از مولكول‌هایی به نام س لو ل ز ساخته شده‌اند. سلولز مولكولی نخ مانند و دراز است كه پیكر گیاهان را می‌سازد. هر یك از رشته‌هایی را كه درلبه‌ی پارگی كاغذ می‌بینید، از هزاران مولكول سلولز درست شده‌ كه مانند رشته‌های طناب به دور هم پیچیده‌اند. چوب درختان مقدار زیادی سلولز دارند. از این رو، كاغذ را از چوب آن‌ها می‌سازند.

برای ساختن كاغذ، درختان را می‌برند و به كمك دستگاه‌‌های ویژه‌ای، تنه‌ی آن‌ها را ریز ریز می‌كنند. سپس، تكه‌های كوچك چوب را با مواد شیمیایی(از جمله سود، سولفات یا سولفیت) و مقدار زیادی آب داغ، مخلوط می‌كنند. به این ترتیب، خمیری از رشته‌های سلولزی به دست می‌آید. آن‌گاه، خمیر را روی یك توری فلزی می‌ریزند تا آب اضافی خود را از دست بدهد. سپس خمیر از لابه‌لای چند غلطك می‌‌گذرد و آب خود را بیش‌تر از دست می‌دهد. پمپ‌های مكنده‌ی آب، به این كار كمك می‌كنند. سرانجام، خمیری كه به صورت ورقه‌ی درازی درآمده است، با گذشتن از لابه‌لای غلطك‌های داغ، كه در دستگاه‌های بزرگ بیش از 100 عدد است، خشك می‌شود و به صورت كاغذ در می‌آید. در پایان كار، دستگاهی كه به رایانه ارتباط دارد، كلفتی كاغذ، اندازه‌ی آب و شمار سوراخ‌های احتمالی موجود در آن را بررسی می‌كند. در صورتی كه كلفتی كاغذ در همه‌جا یكسان باشد، اندازه‌ی آب مناسب باشد و تعداد سوراخ‌ها چندان زیاد نباشد، كاغذ برش می‌خورد و به بازار فرستاده می‌شود.

گاهی با بهره‌گیری از مواد دیگری، كاغذهای بهتری ساخته می‌شود. برای مثال، برای این كه كاغذ سطح صاف‌تری داشته باشد و آب زیادی به خود نگیرد، نشاسته یا رزین به دست آمده از درخت كاج را به آن می‌افزایند. برای ساختن كاغذهای بسیار نرم و سفید نیز كاغذ را از لابه‌لای غلطك‌هایی می‌گذرانند كه دمای بیش‌تری دارند و سطح آن كاغذ‌ها را با مخلوطی از خاك چینی و آب می‌پوشانند. هم‌چنین، برای این كه كاغذ محكم‌تر شود، به آن پنبه می‌افزایند. اگر هم بخواهند از كاغذ، دستمال كاغذی درست كنند، به آن نرم‌كننده می‌افزایند و با كمك مواد شیمیایی، میكروب‌های آن را از بین می‌برند. بنابراین، با بهره‌گیری از مواد گوناگون می‌توانیم كاغذهای ویژه، مانند كاغذهای صافی، كاغذهای روغنی، كاغذهای خوش‌بو، كاغذ نقاشی، كاغذ خوش‌نویسی، كاغذهای صنعتی، كاغذ دست‌شویی و گونه‌های دیگر، ساخت.

 

كاغذ و هنر

كاغذ نه تنها در نگارش بلكه در هنر نیز نقش مهمی دارد و برخی هنرها، مانند خوشنویسی و نقاشی، پیوند تنگاتنگی با كاغذ دارند. از این رو، طی سالیان دراز كوشیده‌اند كاغذهایی با ویژگی‌های مناسب برای كار هنری بسازند. گاهی نیز خود كاغذ یكی از پایه‌های اصلی كار هنری می‌شود كه نمونه‌ی آن را در كلاژ  و به شیوه‌ای چشمگیرتر در هنر كاغذبری(قطاعی) می‌بینیم. كاغذبری یكی از شاخه‌های هنری دیرپا، اما فراموش شده است و در آن، هنرمند پس از طراحی روی كاغذ ساده یا رنگین، نقش را با قیچی یا كارد مخصوص(شفره) از میان كاغذ در می‌آورد و آن را بر زمینه‌ای به رنگ دیگر می‌چسباند.

به نظر می‌رسد خاستگاه اصلی این هنر در چین باشد. چینیان دریچه‌های پنجره‌های خود را به جای شیشه با كاغذ می‌پوشاندند و آن كاغذها را با رنگ یا كاغذبری‌های رنگین آرایش می‌كردند. این هنر در سده‌ی نهم هجری به ایران وارد شد و به كوشش شیخ عبدالله كاتب، دوست محمد مصور، میر محمد باقر قاطع، دوست مصور، میرمحمد طاهر مجلد، یاری مذهب هروی، مظفر علی تربتی، نذر علی قاطع و میرقاسم مذهب به شكوفایی رسید. نمونه‌های زیبایی از كارهای آن استادان در موزه‌های ایران و تركیه نگهداری می‌شود.

هنر كاغذبری از ایران به تركیه(عثمانی) و سپس از آن‌جا به كشورهای دیگری مانند سوئیس، فرانسه و لهستان، راه یافت و در آن سرزمین‌ها مورد توجه قرار گرفت و همچنان به آن می‌پردازند. این هنر در لهستان چنان گسترشی یافت كه اكنون هنرشناسان لهستانی بسان هنر ملی به آن می‌نگرند. نزدیك نیم سده پیش(1950 میلادی) نیز كتابی به نام "كاغذبری ملی در لهستان" از سوی ناشری گمنام در ایران منتشر شد و ایرانیان بار دیگر از این راه با هنری كه زمانی در آن سرآمد بودند،  آشنا شدند.

تذکر :

برآورد هزینه های و مخارج و سایر ارقام استخراج شده برای راه اندازی یک کارگاه تولید کاغذ و صنایع کاغذ ساز میباشد و به صورت زود بازده میباشد و کاملا مشخص است که برای راه اندازی یک مجتمع تولید کاغذ به صورت عظیم نیاز به صرف هزینه های بسیار زیادی میباشد .
خواص فیزیکی اسیدهای کربوکسیلیک

اسیدهای کربوکسیلیک ، مولکولهای قطبی می‌باشند و می‌توانند مثل الکل ها و آمین ها ،   ایجاد نمایند. نقطه جوش اسیدهای کربوکسیلیک حتی از الکلهای هم‌کربن نیز بالاتر است. بعنوان مثال ، نقطه جوش بوتانل و اسید بوتیریک به ترتیب 177,7 درجه سانتی‌گراد و 162درجه سانتی‌گراد می‌باشد. بالا بودن نقطه جوش اسید به پیوند هیدروژنی قوی و تشکیل دی‌مر اسید نسبت داده می‌شود. بالا بودن نقطه ذوب همه اسیدها در نقایسه با الکل‌ها نیز بدین گونه توجیه می‌شود.

اسیدهای یک تا چهار کربنه در آب بخوبی محلوند. اسید پنج کربنه (اسید والریک) نیز تا حدودی در آب حل

می‌شود، ولی اسیدهای سنگینتر کم‌محلولند. بدون شک ، محلول بودن اسیدهای کربوکسیلیک کوچک در آب ، بعلت تشکیل پیوند هیدروژنی بین گروه کربوکسیلی و مولکوهای آبکی باشد.

با وجود این ، اسیدهای کربوکسیلیک در حلالهای غیرقطبی مثل اتر ،   و در حلالهای با قطبیت کمتر مانند الکل نیز حل می‌شوند. در طیف سنجی مادون قرمز گروه کربونیل اسیدهای کربوکسیلیک در 1700-1725cm-1 جذب می‌دهند و جذب مربوط به پیوند هیدروژنی در 2500-3500cm-1 ظاهر می‌گردد.
 
خاصیت اسیدی اسیدهای کربوکسیلیک

اگرچه اسیدهای کربوکسیلیک در مقایسه با اسیدهای معدنی مثل اسید سولفوریک و اسید کلریدریک و اسید نیتریک بسیار ضعیف می‌باشند، ولی در هر صورت ، در مقایسه با الکل‌ها ، آب ، آمونیاک و استیلن ها از اسیدیته قوی‌تری برخوردارند.

اسیدیته اسیدهای آلی به ساختمان اسید و طبیعت عوامل و گروههای موجود در روی آلکیل یا آریل بستگی دارد. مثلا تری‌کلرو استیک اسید حدود 103*15 بار قوی‌تر از استیک اسید می‌باشد. این اسیدیته زیاد و قابل ملاحظه به خاصیت الکترون‌گیری هالوژن ، مربوط می‌باشد. بطور کلی ، گروههای گیرنده الکترون ، قدرت اسیدی را افزایش می‌دهند و برعکس گروههای دهنده ، موجب تضعیف اسیدیته می‌گردند.